Baş Neden Ağrır?
Baş ağrısının sebebi çok nadiren kafa içindedir. Her ağrıda olduğu gibi baş ağrısı da vücudun bir yardım çağrısıdır. Bu çağrıya aracılık eden sinir ise başın duyusunu alan trigeminal sinir ve üst boyun sinirleridir. Bu sinirler aynı zamanda vücuttaki hemen hemen tüm fonksiyonlardan haberdardır. Çünkü diğer kafa sinirleri ve omurilik sinirleriyle fonksiyonel bağlantıları vardır. Vücudun herhangi bir yerinde özellikle de göbeğin üzerindeki vücut yarısında olan problemlerde bu sinirlere de sinyal gider. Problemin derinliğine göre de baş ağrısı şeklinde semptomlar ortaya çıkar.
Baş Ağrısının Sebepleri Nelerdir?
Baştan aşağı sayılacak olursa;
- Baş-Boğaz ve Yüz Bölgesi Problemleri: Sinüs, göz, diş, çene eklemi, kulak, bademcik problemleri çok sık baş ağrısı sebebidir.
- Boyun Problemleri: Boyun bölgesinde oluşan, fıtık, kireçlenme, sinir basıları, eklem blokajları önemli bir baş ağrısı sebebidir.
- Göğüs İçi Organ Problemleri: Akciğer, kalp, solunum ve yemek borularında oluşabilecek organik ve fonksiyonel problemler baş ağrısı yapabilir.,
- Üst Karın bölgesi problemleri: Karaciğer, safra kesesi, pankreas, mide, on iki parmak bağırsağı ve dalakta oluşabilecek fonksiyonel ve organik problemler bağ ağrısı yapabilir.
- Alt Karın Bölgesi Problemleri: İnce ve kalın bağırsaklar, idrar yolları ve üreme sistemi problemleri baş ağrısı sebebi olabilir.
- Kafa içinde merkezi sinir sisteminde oluşabilecek organik problemler ise nadiren sebep olabilir. Ancak bu durumlarda genellikle kusma, dengesizlik, çift görme gibi başka bulgular eşlik eder. Böyle bir durum varsa bir nöroloji uzmanına başvurmak ve beyin MR çektirmek gerekir.
Aşağıdaki şekilde organsal problemlerin baş bölgesindeki yansıma alanları görülmektedir. Göğüs bölgesi problemleri daha çok başın ön bölgesinde, sindirim problemleri tepe ve yan bölgesinde, kalın bağırsak ve üreme organları arka bölgesinde ağrı yapar.
Baş Ağrısı Çeşitleri Nelerdir?
220 civarında baş ağrısı tipi tanımlanmıştır. Bunlardan en sık görüleni gerilim tipi baş ağrısı ve migrendir.
Gerilim tipi baş ağrılarının şiddeti yavaşça artar. Ağrı enseden başlayıp başın her iki yarısında da ortaya çıkar; alın, şakak veya taç gibi belirli bölgeleri etkileyebilir. Gerilim tipi baş ağrıları künttür, kafa tasına sıkı bir kask gibi baskı yapar. Ağrı yarım saat ile birkaç gün arasında sürer. En yaygın baş ağrısı tipi gerilim baş ağrısıdır. Gerilim tipi baş ağrısı epigenetik ve çevresel faktörlerle artış göstermektedir. Fazla sorumluluk, hayal kırıklıkları, maddi ve ailesel sorunlar gibi duygusal zorlanmalar sonucu yüz, baş ve boyun kaslarının sürekli gerilmesi ile ortaya çıkan şiddetli baş ağrısıdır.
Migren tipi baş ağrısı, ayda ortalama 1-6 kez ortaya çıkabilir. Migren atağı genellikle 4-72 saat sürer. Yavaş yavaş ve çoğunlukla tek taraflı başlar, daha sonra diğer tarafa da geçebilir. Migren ağrısı, baş bölgesinde zonklama olarak tanımlanır ve genellikle orta veya fazla şiddetli hissedilir. Baş ağrısının yanında mide bulantısı, kusma, gürültüye veya ışığa duyarlılık şikayetleri de eşlik eder. Tüm migren hastalarının %10-15'i, ağrı atağından önce aura yaşar, gözlerin önünde ışıklı çizgilenmeler, kollarda ve bacaklarda karıncalanma ve kelime bulmada zorluk gibi görsel ve işitsel rahatsızlıklar eşlik edebilir.
Migren ve gerilim tipi baş ağrıları birlikte ortaya çıkabilir.
Küme baş ağrıları, göz dibinden ve arkasından tek taraflı başlayan çok şiddetli ağrılardır. Çoğu zaman gözde sulanma, kızarıklık, şişme, ödem, burun tıkanıklığı gibi bulgular eşlik eder. Küme baş ağrıları birkaç dakika içinde şiddetlenir ve genellikle 15 dakika ile üç saat arasında sürer. Bu baş ağrılarının nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte alkol, sigara dumanı veya fazla ışık nöbetleri tetikleyebilir.
Neler Baş Ağrısını Tetikler?
Her baş ağrısı tipini daha çok tetikleyen faktörler olmakla birlikte genel olarak vücutta stres yaratan her şey baş ağrısını tetikleyebilir. Psikolojik stresler, uykusuzluk, yorgunluk, beslenme bozuklukları, aşırı tatlı, glüten süt ve hayvansal proteinden zengin beslenme, egzersiz azlığı, az su içme, vitamin mineral eksiklikleri, vücutta ağır metal, asit gibi toksin birikimleri başlıca tetikleyicilerdir.
Nasıl Tedavi Edilir?
220'den fazla baş ağrısı tipi tanımlanmış olmakla birlikte sebep genellikle bulunamadığından ağrı kesici, anti depresan, anti epileptik ilaçlar verilir. Migrende genellikle triptan ve ergotamin türü ilaçlar verilir. Bu tedaviler sadece ağrıyı baskılarlar. Etkisi geçince sebep ortadan kalkmadığı için ağrı tekrarlar. Önemli olan baş ağrısının tipini tanımlamak ya da ağrıya isim vermek değil sebebini tespit edebilmektir. Baş ağrısı % 99 ikincildir ve genellikle fonksiyonel problemlerden kaynaklanır. Dolayısıyla sebebin saptanabilmesi de ancak fonksiyonel testlerle mümkün olabilir. Uygulamalı Kinezyoloji (AK), Kalp Atım Hızı Değişkenliği (HRV), Mikrosistem dedeksiyonu (MAPS) gibi yöntemlerle baş ağrısı oluşturabilecek fonksiyonel problemlerin dökümü yapılabilir ve aşağıdaki yöntemlerle tedavi edilebilir.
- Nöralterapi: Baş ağrısına sebep olabilecek fonksiyonel problemleri resetleyebilen ve ağrının sebebini tedavi edebilen bir yöntemdir. Haftalık muayene ve seanslarla baş ağrısı tamamen geçinceye kadar tedaviye devam edilir. Genellikle birkaç seansta belirgin azalmalar görülür, kalıcı şifa için gereken seans sayısı kişinin temelde yatan problemlerinin derecesine göre değişmekle birlikte genelde 6-7 seansı geçmez.
- Akupunktur: Baş ağrılarında oldukça etkili bir yöntemdir. Özellikle akut vakalarda kulak ve saçlı deri akupunkturu çok etkilidir. Ancak bozucu alanları tedavi etmede yetersiz kalabileceğinden kalıcı şifa açısından nöralterapi ile birlikte uygulanmalıdır.
- Manuel Terapi: Özellikle üst boyun bölgesi blokajlarında çok etkilidir. Ayrıca Myofasial germe de önemli katkılar sağlar.
- Beslenme: Kişinin bağırsak florası, ağır metal ve asit durumu değerlendirilmeli, kişiye özgü beslenme programı düzenlenmeli, gerekiyorsa besin destekleri ve şelasyon protokolü verilmelidir. Yeterli su içme çok önemlidir.
- Yaşam Tarzı: Spor ve dinlenmeye zaman ayrılmalıdır. Sigara alkol gibi keyif vericiler azaltılmalı mümkünse bırakılmalıdır.
